|
شمس ِ مولانا
|
||
|
دغدغه های یک روح |
"مولانا را مستي هست در محبت، اما هشياري در محبت نيست.
اما مرا مستي هست در محبت و هوشياري در محبت هست.
مرا آن نسيان نباشد در مستي. دنيا را چه زهره باشد كه مرا ...
برچسب‌ها: شمس تبريزي, مولانا, مقالات, متون
ادامه مطلب
اما نکته‌ای که مایلم به عنوان قسمت سوم و آخرِ بحث در بابش صحبت کنم این است که ما در حال حاضر با بحران معنویت مواجه هستیم؛ و این به این معنا است که همانطور كه قبلاً گفتم برای رسیدن به معنویت باید 13 اصل را رعایت کرد ولی از طرفی برای رعایت این 13 اصل باید به یک سری پیش‌فرض قائل بود و برای ذهن بشر امروز پذیرش این پیش‌فرضها دشوار است. به تعبیر دیگر این 13 اصل، سیزده دستورالعمل است. یعنی مربوط به عمل است؛ ولی هر دستورالعملی یك سری پشتوانه‌ها و پیش‌فرضهای نظری...
برچسب‌ها: معنويت, زندگي, دين, انسان
ادامه مطلب
حال اگر قبول کنیم که " معنویت به معنای زندگی همراه با امن و آرامش است " آنوقت این سوال مطرح می‌شود و آن اینكه اگر ما چگونه زندگی كنیم یك چنین زندگی می‌توانیم داشته باشیم؟ اینجاست كه به مرحله دوم سخن وارد می‌شویم. جایی که باید بدانیم عوامل یك زندگی معنوی چیست؟ به تعبیر ریاضی مرادم این است كه چه چیزهایی برای زندگی معنوی هم شرط لازم‌اند و هم شرط كافی. این شرایط چه هستند كه اگر نباشند زندگی آرام فراهم ...
برچسب‌ها: معنویت, زندگي, بحران, ارامش
ادامه مطلب
استاد ملكيان در سخنراني حاضر*به تعريف معنويت و بحران معنويت و شرح و بسط مؤلفه‌هاي معنوي زيستن مي‌پردازد. ايشان سيزده مولفه را در اين خصوص برمي‌شمارند: ۱. زندگي اصيل داشتن، ۲. بي‌اعتنايي به داوري‌هاي ديگران، ۳. مقايسه نكردن خود با ديگران، ۴. فهم و هضم تفاوت‌هاي خود با ديگران، ۵.عشق به انسانها، ۶. رضا دادن به تغييرناپذيرها، ۷. اینجایی و اكنونی بودن، ۸. حال را تسليم قيد و بند گذشته نكردن ، ۹. انضباط دروني داشتن، ۱۰. جدي گرفتن زندگي ، ۱۱. صداقت داشتن، ۱۲. جستجوگر علم نافع بودن و ۱۳. سكوت هر چه بيشتر ...
برچسب‌ها: معنویت, انسان, جامعه, فلسفه
ادامه مطلب
ويليام جيمز روانشناس تجربي با رجوع و ارجاعات مختلف به منابع و كتب فراوان ، و با ارائه تعريف خاصي از دين به بيان تجربيات صاحبان و مومنان اديان مختلف پرداخته و از دين " بيمار انديشان " و" سالم انديشان " و ادراكات حسي انان در مواجهه با واقعيات عالم غيب سخن مي گويد . حس حضور امر قدسي ، احساس ناواقعيت توهمي ، ادراكي شهودي از وجود خدايي حي و حاضر كه موجب اقناع كنندگي تجربه كنندگان بي ايمان يا ايماندار شده است ، با ذكر مثالهاي متعدد از پير و جوان ، زن و مرد ، مومن و غير مومن ، معتقد و غيرمعتقد در ادوار تاريخي فرهنگ بشري از قرون وسطا تا قرن بيستم ، مويد اين نكته شده است ...
برچسب‌ها: كتاب, نقد, دين, تجربه
ادامه مطلب
روايت گويي شاعران بزرگ كه بر گرفته از سنت و ميراث فرهنگي ، ديني و ادبي بسيار كهن در تاريخ تمدن بشري است ، ريشه در ناخوداگاه جمعي انسان دارد . روايت يك شيوه استدلال و يك روش بازنمايي جهت درك جهان انساني است . مولاناي شاعر عارف با انتخاب سبك روايي خاص خود در مثنوي در پي بيان و تفسير هدفهاي عرفاني و تعليمي مورد نظرش است تا با خلق معاني جديد در قالب روايت مبتني بر تداعي جريان سيال ذهن به اندازه كافي جذابيت براي مخاطب متن را فراهم كند . كتاب "روايت شناسي داستانهاي مثنوي " پايان نامه خانم دكتر سميرا بامشكي ، در همان سال اول برنده و برگزيده اين دوره بوده كه ...
برچسب‌ها: كتاب, نقد, قصه, مولانا
ادامه مطلب
ادعاي صوفي بودن در وضعيت و مقام شامخ و واقعي بي نيازي و رهايي از تمنيات نفساني كم مدعايي نيست . انكه در پي جاه و مقام و شهرتي نباشد و كيسه اي از آز و حرص ندوخته باشد ، صوفي بي غش و صافي است . ابوالحسن خرقاني از بزرگان بي همتاي عرصه عرفان و تصوف بوده و درياي خلوص و دوستي . همچو اويي با اين حال و شوكت و شكوه معنايي درون ، در پاسخ بانگ " كو صوفي صافي ؟ " ...
برچسب‌ها: متون, قصص, خرقاني, صوفي
ادامه مطلب
تصور این بود که دین از حیطه اجتماعی به حیطه خصوصی کوچ خواهد کرد و "معنویت" [i] یعنی تدین خصوصی جای ادیان جهانی را خواهد گرفت. جامعه شناس معروف دانیل بِل می گفت که شکل جدید دین "شیلائیسم" خواهد بود. این نام را وی از یکی از مصاحبه شوندگانش ،خانمی بنام شیلا ، گرفته بود. شیلا در پاسخ به این سوال که دین شما چیست؟ کمی تآمل کرده و بلاخره گفته بود: "شیلائیسم" !..
برچسب‌ها: دين, معنويت, اسلام, مدرنيته
ادامه مطلب
موضوع بحث "اخلاقی زيستن و اجتماعی عمل كردن" است . به تعبيری ديگر، توجه دادن به پشت صحنه عمل اجتماعی و التفات دادن به اين نكته كه عمل اجتماعی هميشه در زمينه است كه معنا دارد و قابل استمرار است.سخنان خود را با يك بحثی روانشناسی از «كركگور»، فيلسوف وعارف دانماركی كه در زمينه اخلاق ورابطه آن با زيست فردی وجمعی بيان كرده، آغاز می‌كنم. چون اين مقدمه كاملاً مورد قبول من است، شايد مبنای خوبی برای استنتاجات بعدی باشد...
برچسب‌ها: ملکیان, اخلاق, اجتماع, روانشناسي
ادامه مطلب
چند سال پیش خانم سودابه کریمی چکیده تحقیقات و تفحصات اش در پیرامون نگرش مولانا به خدا را، كه دست نويس ان را قبل از انتشار مطالعه كرده و لذت برده بودم ، در قالب کتابی گرانقدر چاپ و منتشر کرد که در نوع خود و به لحاظ نحوه بررسی موضوع بدیع و جالب بود . مقدمه ای که استاد ملکیان بر این کتاب نگاشته است ، همچون مقدمه استاد شفیعی کدکنی بر گزیده غزلیات شمس ، كاري سترگ و بي نظير و ارزشمند د ر حيطه معرفت شناسي ديني و خداشناسي است و به بارها خواندن و خواندن چند باره مي ارزد !..
برچسب‌ها: كتاب, مولانا, بانگ آب, سودابه كريمي
ادامه مطلب
حامد حبيبي در مجموعه داستان " بوداي رستوران گردباد " كه نام غريب و عجيبي است با سيزده داستان كوتاه كه هيچكدامش فضاسازي مشابه و يا شخصيتهاي يكسان ندارند ، در پي ايجاد ذهنيتي خاص است . او با روايتهاي متفاوت و تلخ گونه اش به دنبال من وجودي است . من واقعي كه تنهاست . مني كه در بودن يا نبودنش شك دارد ...
برچسب‌ها: کتاب, نقد, داستان, بودا
ادامه مطلب
چنانكه گفت هارون الرشيد كه اين ليلي را بياوريد تا من ببينمش كه مجنون چنين شوري از عشق او در جهان انداخت ، و از مشرق تا مغرب قصه عشق او را عاشقان آينه خود ساخته اند .
خرج بسيار كردند و حيله بسيار ، و ليلي را بياوردند . به خلوت درآمد خليفه شبانگاه ، شمعها برافروخته ، دراو نظر مي كرد ساعتي ، و ساعتي سر پيش مي انداخت ...
برچسب‌ها: شمس تبريزي, قصه, ليلي, مجنون
ادامه مطلب
دغدغه هويت ملي و هويت فرهنگي در نويسنده اي مانند فاكنر كه در زمان شروع رونق تمدن مدرن امريكايي مي زيسته است ، بيانگر آگاهي و هوشياري اوست به تاثير اسطوره ها ، افسانه ها و قصه هاي اخلاقي گذشته يك قوم و ملتي در دوران گذار از سنت به مدرنيته . فاكنر، منتقد اوج گرفتن مفهوم فردگرايي در فرهنگ معاصر و مدرن در قبال مفهوم جمع گرايي جامعه سنتي است . او مي داند كه با اين تغيير ...
برچسب‌ها: كتاب, رمان, نقد, فاكنر
ادامه مطلب
"معني سخن گفتن با كسي همچنين باشد كه پيش چشم تو و دل تو حجابي است همچنين، من آن حجاب را بر مي دارم" .
(مقالات شمس، دفتر اول / ص 249/سطر 20)
سخن و واژگان معنا سازي مي كنند . ارتباط بين الاذهاني مابين انسانها با كلام و حرف امكان پذير است . انتقال مفهومي و منظوري دروني بجز از راه گفتگو ميسر نخواهد بود . چاره اي نيست و گريزي كه ...
برچسب‌ها: مولانا, شمس, سخن, حجاب
ادامه مطلب
اغلب فيلمهايي كه فيلم نامه آنها اقتباس ادبي بوده است ، در به تصوير كشيدن فضا و مكان داستاني نا موفق از آب در آمده اند ، اما به نظر من فيلم ديويد فينچر " باشگاه مشت زني " يك استثنا ست ! ديدن فيلم بسيار خوب و با معناي ديويد فينچر در من توقعي را بيدار كرده بود كه با خواندن متن اثر با ترجمه پيمان خاكسار براورده نشد . چاك پالانيك با زبان ميني ماليستي اش ...
برچسب‌ها: كتاب, رمان, نقد, باشگاه مشت زني
ادامه مطلب
در بيست و ششم (26) جمادي الثاني سال (642) هجري قمري و لحظه ديدار شمس و مولانا (فارغ از هر گونه روايتهاي ساخته و پرداختهء ذهني مريدان) آنچه كه مولانا را دگرگون ساخت و بنيان فكري اش را به هم ريخت و بر شالوده پيشين تفكرش، اطلاعات و معلومات اكتسابي قبلي آن، صورت بندي و ساختار ديگري را شكل داد، تا مولانا ي فقيه و دانشمند به عارفي شاعر و شوريده اي عاشق تغيير يابد، مسلماً بيان و «تكرار انديشه» و معاني قبلي و مفروض موجود نبوده است كه مولانا خود ...
برچسب‌ها: شمس تبريزي, مولانا, عرفان, 8آذر
ادامه مطلب
دیوان شمس دریاست، آرامش آن زیبا و هیجان آن فتنه انگیز است، مثل دریا پر از موج، پر از كف، پر از باد است. مثل دریا جلوه گاه رنگ های بدیع گوناگون است، سبز است، آبی است، بنفش است، نیلوفری است. مثل دریا آیینه آسمان و ستارگان و محل تجلی اشعة مهر و ماه و آفرینندة نقش های غروب است. مثل دریا از حركت و حیات لبریز است و در زیر ظاهر صیقلی و آرام، دنیایی پر از تپش و پر از تلاش دارد...
برچسب‌ها: مولانا, غم, شادي, شمس
ادامه مطلب
مدارک تاریخی مربوط به تمدن مصر به ۳۱۰۰ پیش از میلاد مسیح برمی گردد. به نظر می رسد که آینه در مصر یک دارایی ارزشمند و پر استفاده بوده و کارکرد نمادین داشته ست.پیش از ساخته شدن آینه های فلزی و شیشه ای، نخستین آینه چهره نما، آب بود. اما قطعا نگریستن در این آینه کار چندان ساده ای نیست. زیرا ...
برچسب‌ها: آينه, مصر, چين, يونان
ادامه مطلب
نظریه پردازان سیاسی مدت‌های طولانی برای یافتن دلیل قانع کننده‌ای که بتواند وجود دولت اقتدارگرا را موجه جلوه دهد در تلاش بودند. نقطه‌ی اوج این جستجو در عصر روشنگری بود، یعنی هنگامی که فلاسفه و دانشمندان علوم سیاسی برای کشف الگوی جدیدی که رابطه میان فرد و دولت را بیان کند متحد گشتند. نتیجه‌ی چنین کوششی «قرار داد اجتماعی» از آب درآمد...
برچسب‌ها: سياست, دولت, اجتماع, ژان ژاك روسو
ادامه مطلب
" تا خود را به چيزي ندادي به كليت، آن چيز صعب و دشوار مي نمايد، چون خود را به كلي به چيزي دادي. ديگر دشواري نماند. "
(مقالات شمس، دفتر اول/ص 85سطر 20)
شروع هر كاري دشوار و سخت است . هراس آور است هر نوآوري و نو خواهي . آدمي در پي حفظ وضعيت موجود و شرايط از قبل تعيين شده است ، چون قاعده بازي در اين ميدان از پيش امتحان شده را مي داند و...
برچسب‌ها: مولانا, شمس, کار, عشق
ادامه مطلب
من در روند مطالعاتم سه واژه را مرتبط با هم یافته ام، واژه جان، واژه خبر و واژه عدم. این سه واژه را درمثنوی معنوی به صورت اورگانیک پیوند خورده یافته‌ام وحالا شرح این یافته خودم را با شما در میان می گزارم...
برچسب‌ها: مولانا, جان, عدم, خبر
ادامه مطلب
آیا در یک جنبش مدنی مسالمت آمیز، مردمانی که قربانی خشونت و سرکوب هستند اخلاقاً مجازند که متقابلاً از خشونت به مثابه روشی برای تحقق اهداف جنبش خود بهره بجویند؟
در اینجا مقصود از "خشونت" مجموعه رفتارهایی است که انسانها برای آسیب رساندن به انسانهای دیگر انجام می دهند. این آسیبها غالباً از جنس آسیبهای فیزیکی است. رفتارهای خشونت آمیز غالباً به ایجاد درد و جراحت جسمانی و حتّی مرگ ...
برچسب‌ها: اخلاق, خشونت, جنبش مدني, دولت
ادامه مطلب
" عيب و هنر "
" عيبي باشد در آدمي كه هزار هُنر را بپوشاند ، و يك هُنر باشد كه هزار عيب را بپوشاند .آن يكي را همه عيبها نبُودْ اِلاٌ كينه دار بود ، هنرهاشْ را پوشانيد ؛ و سرانجامش چه شد ؟ و اِنً عَليك اللْعَنه ...
برچسب‌ها: قصه, مولانا, شمس, عرفان
ادامه مطلب
مارسل پروست نويسنده فرانسوي و خالق رمان عظيم و شاهكار «درجستجوي زمان از دست رفته» وقتي در سال 1922 سال هاي پس از جنگ جهاني اول از دنيا رفت، تنها شاهد زندگي‌اش در هشت سال آخر عمرش، خدمتكار زن جواني بود كه پروست هميشه او را با عنوان «سلست عزيز» خطاب مي كرد. (سلست در زبان فرانسوي به معناي فرشته آسماني است) ...
برچسب‌ها: کتاب, نقد, ادبیات, تاریخ
ادامه مطلب
به مناسبت روز جهانی مولانا ( ۸ مهر) برای فراخوان مقاله به کنفرانس " مهر مولانا " نوشتار زیر را آماده و ارسال کردم . باشد که شمیم جان افزای نفس حق مولانا بوی خوش مهر و محبت را بر عاشقانش در سراسر گیتی به ارمغان آرد ، كه هر كجا جاني عاشق باشد جذب اصل اصل اصل جانها باشد همچون آهني مجذوب آهنربا !
جاني كجا باشد كه او بر اصل جان مفتون نشد آهن كجا باشد كه بر آهن ربا عاشق نشد؟
اي واي آن ماهي كه او پيوسته بر خشكي فتد اي واي آن مسي كه او بر كيميا عاشق نشد!
...
...
برچسب‌ها: مولانا, شمس, عرفان, عشق
ادامه مطلب
اگرچه هر كس با اعتقاد و جهان نگري خودش و رفتار بر گونه اي از اخلاق هاي سه گانه ياد شده مي داند كه ( دروغ ، دزدي ، خيانت ، غيبت ، ظلم ، زنا ، قتل ، ... ) نادرست و مذموم است ، ليكن در شرايط انساني و موقعيت هاي گوناگون فردي و وضعيت هاي اجتماعي بر خلاف دانش ذهني و پيشيني اش به نا بهنجاري اخلاقي مستمسك مي شود . چرا میان معرفت اخلاقی و عمل اخلاقی ما اختلاف و تضاد وجود دارد؟...
برچسب‌ها: اخلاق, انسان, جامعه, عشق
ادامه مطلب
تلاش در تغییر جهان پیرامونی و عصیان و اعتراض دائمی به آنچه که هست و آنچه که آنگونه می خواهد نیست، از شاخصه ها و مولفه های تجدد گرایی و مدرنیته است. اینکه این مولفه، همچون مولفه اخلاق و یا مولفه نسبی گرایی و مولفه پلورالیسم (تکثرگرایی ) و دیگر مولفه های جامعه مدرن شهری و نظام فکری انسان جدید و مدرن در موازات و یا عرض یکدیگرند و يا هر کدام تاثیر خودش را بسته به نوع جامعه و سطح مدرنیته آن بیش و کم در پدیده های بیرونی و درونی انسان می گذارد...
برچسب‌ها: انسان, اخلاق, مولانا, عقل
ادامه مطلب
انسان مدرن در جهان امروزين و دنياي متجدد با مشخصه ها و مولفه هاي متعدد آن به دنبال كدام معنا و كدام اصالت ماهيتي وجودي است؟
براي ورود به زمينه بحث، شناخت و طبقه بندي ساحت هاي وجودي انسان كه نشاني از اصالت در ماهيت ساختاري آدمي دارد، ضروري است. اصولاً انسانها در درون جان انديشناك خود داراي سه ساحت وجودي مستقل و ذاتاً اصيل هستند كه تفاوت ماهيتي و ماهوي انسان از...
برچسب‌ها: انسان, اخلاق, عقل, سینما
ادامه مطلب
یوهان ولفگانگ فون گوته را به جرات مى توان اولین پیشگام و آغاز گر «گفت وگوى فرهنگ و تمدن ها» نامید.او با آفرینش آثارى فراتر از زمان و مکان، گام در راه گفت وگوى واقعى با فرهنگ ها و تمدن هاى دیگر گذاشت، آن هم در روزگارى که اثرات منفى پیشداورى هاى قرون پیشین در میان عامه مردم و بخش بزرگى از نخبگان اروپایى هنوز از میان نرفته بود...
برچسب‌ها: نقد, کتاب, تاریخ
ادامه مطلب
"يكي گفت كه مولانا همه لطف است، و مولانا شمس الدين را هم صفت لطف است و هم صفت قهر است... او مرا موصوف مي كرد به اوصاف خدا، كه هم قهر دارد و هم لطف.
آن سخن او نبود و قران نبود و احاديث نبود. آن سخن من بود كه به زبان او مي رفت...
برچسب‌ها: متون, مولانا, قصه, شمس
ادامه مطلب
|